یادداشت دانشیار مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران/ ما هم مسئولیم
در پي انتشار برخي اخبار جعلي و شايعات مربوط به کرونا در شبکه های اجتماعی به ويژه فايل صوتي منتسب به رزيدنت بیمارستان مسیح دانشوری، دکتر فريبا اصغري دانشیار مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در نوشته اي بر پرهيز از اظهارنظرهای غیرعلمی تاکيد کرد.
متن کامل اين يادداشت به شرح زير است:
اخیرا تعدادی فایل صوتی در کانالها و گروه های شبکه های اجتماعی از فردی به عنوان رزیدنت بیمارستان مسیح دانشوری خطاب به استادش در شبکه های اجتماعی می چرخد که اسباب نگرانی و وحشت مردم شده است. شبکه های اجتماعی علاوه بر فرصتهایی که در انتشار مطالب مفید پدید می آورند، متاسفانه پتانسیل نشر خواسته یا ناخواسته مطالب ناصحیح یا حتی مضر را هم همراه دارند.
بسیار مهم است بدانیم ما با هر پست و هر بازنشر یک پست، -همچون یک خبرنگار حرفه ای- در آثار مترتب بر آن مسئول و سهیم هستیم. مردم در مطالب حوزه پزشکی، به صحت دانش و درستی توصیه-های ما پزشکان اتکا می¬کنند. لذا باید توجه داشته باشیم که نتیجه انتشار گسترده پست ما چیست؟ آیا رفتار صحیح بهداشتی را ترویج می کنیم یا وحشت و اضطراب را دامن می زنیم؟ و آیا از صحت آنچه بازنشر می کنیم مطمئن هستیم یا نه؟
ما پزشکان در این موقعیت، مسئولیت جدی در آموزش اقدامات پیشگیرانه و همینطور تقویت روحیه همدلی و نوع دوستی در مردم را بر عهده داریم. باید بدانیم ممکن است سهمی از ترسی که در مردم ایجاد شده و خود باعث مراجعات غیر ضروری و یا سوء استفاده های عده ای سودجود شده است بر عهده ما باشد. باید کاری کنیم که نه تنها مردم بر درخواست تست غیر ضروری کرونا اصرار نکنند بلکه کمک حال مراکز درمانی بوده و همدلانه در دسترسی افراد با اولویت بیشتر به خدمات کمک کنند.
خطاب من صرفا به این عزیز که احتمالا رزیدنت هستند و در حال ارائه خدمت به بیماران هستند نیست. من از همه بزرگوارانی که در صف مقدم در حال خدمت به بیماران هستند و آسایش و راحتی را بر خود حرام کرده اند تا مرکز درمانی شان بتواند جوابگوی نیاز سلامت مردم باشد، نهایت تشکر را دارم. باور دارم ایشان تصور نمی کردند که صدایشان با باور فعلی غیر قطعی که دارند، بین مردم به این گستردگی منتشر خواهد شد و باور دارم افرادی از ارائه دهندگان خدمات سلامت که این فایلها را دریافت کردند، تصوری از آثار خطرناک بازنشر توصیفها و توصیه های ایشان نداشته اند و همچنین باور دارم هر زمان اشتباهمان را متوجه شویم و آن را تصحیح کنیم، در مدیریت چالش موفق تر خواهیم بود.
ما عموما در ارسال پستها فقط به جمع مخاطبی که برای آنها مطلب را بیان می کنیم نظر داریم. همینطور در باز نشر پستها بر این باوریم که من فقط یک پست را نشان میدهم و ضرورتا آن را تایید نمی کنم. درحالیکه انتشار اظهار نظرهای پزشکان، از نگاه مردم، قطعی و کارشناسانه قلمداد میشود و میتواند به جای همدلی و آرامش، ایجاد وحشت و خشم کند. توصیه غیر کارشناسی به بستن اماکن عمومی و قرنطینه، نه تنها توصیه به محدود کردن آزادیهای فردی مردم است و ترس را دامن می زند بلکه آسیب و زیانهای اقتصادی وسیعی به مردم وارد می کند.
وسعت بحران یک مسئله است، درک مردم از وسعت بحران چیز دیگری. ما به عنوان جامعه پزشکی در درک مردم از واقع بینانه بودن وسعت بحران موثر هستیم. توصیه های غیر کارشناسی ما می تواند اوضاع را وخیم تر از آنچه هست نشان دهد. اضطراب و وحشت القا شده فضای جامعه را میتواند آماده سودجویی، هجوم برای خرید فراتر از مایحتاج، دزدی، خشونت، غارت و ناامنی کند. در حالیکه امروز مثل سایر بلایای جمعی احتیاج به ترویج همدلی و ایجاد روحیه نوع دوستی، کمک و خیرخواهی در تک تک مردم کشورمان هستیم.
لذا باید که مراقبت کنیم تا:
بر عواطف خود مسلط باشیم و از اظهار نظرهای غیرعلمی پرهیز کنیم.
بدانیم وظیفه داریم توصیه ها را مبتنی بر دانش کافی ارائه دهیم و در باز نشر آنها از صحت و قابل اعتماد بودن منبع اطمینان حاصل کنیم.
در ترویج توصیه های پیشگیرانه مبتنی بر شواهد تلاش جدی کنیم و با ارتقا توان خودکارآمدی به مردم در پیشگیری از ابتلا، در ایجاد آرامش در جامعه و عدم مراجعه غیر ضروری به مراکز درمانی موثر باشیم.
نظر دهید