پس از ۷۰ سال، دو پایاننامه با موضوع تاریخ پزشکی در دانشکده پزشکی دفاع شد
بررسی دوگانه طب سنتی و مدرن؛ پایاننامهای تاریخی که مسیر پژوهش را باز میکند

پس از ۷۰ سال رکود در پژوهشهای تاریخی، محمدرضا یوسفی، دانشجوی پزشکی، از پایاننامه خود با عنوان «تحلیل گفتمان طب داخلی ایران از دارالفنون» دفاع کرد. این پژوهش، با بررسی دوگانه طب سنتی و مدرن و تحلیل نقش اطبای بزرگ ایران از دوره قاجار تا امروز، بار دیگر اهمیت مطالعه تاریخ پزشکی در کشور را یادآور شد.
به نقل از روابط عمومی موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران، محمدرضا یوسفی، دانشجوی پزشکی، از پایاننامه خود با عنوان «تحلیل گفتمان طب داخلی ایران از دارالفنون» در موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران دفاع کرد. این پایاننامه با بررسی دوگانه طب قدیم و جدید، به تبیین نقش طب داخلی در توسعه پزشکی ایران و جایگاه ادیبپزشکان در تالیف کتب مرجع فارسی، به تحلیل ادوار گفتمانهای تاریخ طب داخلی ایران پرداخته است. از جمله شخصیتهای مورد بررسی میتوان به دکتر محمد کرمانشاهی، میرزا علی دکتر، حکیم اعظم، عباس ادهم، لقمانالدوله، دکتر قاسم غنی، دکتر مهدی آذر، محسن مظاهر، عبدالحسین فرزد، ابوتراب نفیسی، ناظم الاطباء و دیگران اشاره کرد.
اهمیت تاریخی پژوهش دکتر باقر لاریجانی، متخصص داخلی و رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، به عنوان داور بیرونی، این پژوهش را «معجونی آموزنده از تجربهها و ریشههای علمی» دانست و بر نقش تاریخ پزشکی به عنوان ابزاری برای گفتمانسازی و الهامگیری برای آینده تأکید کرد. وی روش تحقیق منسجم و گردآوری منابع اولیه توسط پژوهشگر را ستود و پیشنهاد کرد پژوهش با ویراستاری ادبی و انسجام بیشتر به کتاب تبدیل شود.
دکتر علیرضا پارساپور، عضو گروه اخلاق و تاریخ علوم پزشکی و داور این پایان نامه، پایاننامه ارائهشده را منظم و مطابق دستورالعملها دانست و پیشنهاد کرد: بررسی نسبت میان طب سنتی و مدرن و تدوین تایملاین گرایشهای تخصصی و فوقتخصصی پزشکی در این پژوهش لحاظ شود.
دکتر سید حسین میر مجلسی، پیشکسوت طب داخلی و ادیبپزشک، ضمن تقدیر از پژوهش انجامشده، آن را مقدمهای ارزشمند برای ادامه تحقیقات در تاریخ پزشکی ایران دانست. وی با اشاره به دوره قاجار و آغاز تعارض میان طب سنتی و مدرن، بر ضرورت بررسی سیر تحول طب داخلی و نقش اطبای گذشته در شکلگیری پزشکی نوین تأکید کرد و پیشنهاد کرد در پژوهشهای آتی، آثار مصور و مستندات تاریخی و زندگی شخصیتهایی چون مرحوم دکتر قاسم غنی مورد توجه قرار گیرد.
دکتر محمدرضا مهاجر تهرانی، متخصص غدد، این پژوهش را اقدامی دشوار اما بسیار ارزشمند خواند و بر اهمیت تداوم این مسیر در سایر رشتههای فوقتخصصی پزشکی تأکید کرد. او ظرفیت همکاری گروه داخلی با بیش از ۵۰۰ رزیدنت و ۱۶۳ عضو هیأت علمی را یادآور شد.
دکتر حمیدرضا نمازی، استاد راهنما و عضو هیأت علمی دانشکده پزشکی، با اشاره به رکود پژوهشهای تاریخی در ایران، تأکید کرد که آخرین پایاننامه مرتبط با تاریخ پزشکی در دانشکده پزشکی مربوط به سال ۱۳۳۵ بازمیگردد و پس از آن، هیچ رسالهای با این محور ارائه نشده است. وی ضمن تقدیر از پژوهش محمدرضا یوسفی، خواستار حمایت از چنین فعالیتهایی و انتشار نتایج آن در قالب کتاب در فرهنگستان علوم پزشکی شد.
این جلسه دفاع، با حضور شخصیتهای برجستهای چون دکتر میر مجلسی و دکتر لاریجانی، نمونهای از اهمیت پژوهش در تاریخ پزشکی ایران و تداوم مسیر علمی در نسلهای آینده بود.
نظر دهید